نترس از این سیاهی

دو سه روزی قفسه سینه‌‎‎ام درد می‎کرد؛ چهارشنبه شب زنگ زدم سامانه 190 وزارت بهداشت و آنقدر پشت خط ماندم که خوابم برد. پنجشنبه صبح حس می‎کردم درد آنقدر در سینه‎ام زیاد شده که نمیتوانم تحملش کنم. صبحش زنگ زدم 190 و بهم گفت اگر تب و سرفه ندارم نگران نباشم اما به دلیل حساسیت درد قفسه سینه بهتر است چک شوم. ساعت یک ظهر از سرکارم زدم بیرون؛ قرنی را به سمت کریمخان بالا رفتم تا برسم به آپادانا؛ در ده دقیقه یک ربعی که طول کشید برسم بیمارستان ترس تمام نفسم را پر کرده بود؛ تصویر ریه‎های سفید شده و از بین‎رفته‎ی قربانیان کرونا پیش چشمم بود با پای خودم داشتم می‎رفتم داخل اورژانس؛ به میم گفته بودم دو سه ساعت دیگر می‎بینمش و لحظه‎ی ورود به بیمارستان آپادانا فقط به این فکر کردم اگر دیگر نبینمش چه؟ لحظه‎ی گذشتن از ورودی اورژانس فکر میکردم دارم یک زندگی را پشت سر می‎گذارم. وارد اورژانس که شدم دمای بدنم را اندازه گرفتند؛ 36 درجه سانتی‎گراد. داشتم مشخصاتم را می‎گفتم که یکدفعه وسط اورژانس زدم زیر گریه که قفسه سینه‎ام دو روز است درد میکند و نمی‎خواهم بمیرم. میان ماسک فیلتردار و دستکش‌های لاتکس احساس خفگی می‎کردم. پرستاری وسط پذیرش نجاتم داد و گفت  کمکم می‎کنم. بردم داخل اتاق اورژانس و بهم گفت کفش ها و جوراب‎هایم را دربیاورم و بخوابم روی تخت، خم شده بودم و گریه میکردم و کفش‎ها و جوراب‎هایم را در می‎آوردم. خوابیدم روی تخت و پرستار که اسمش مونا بود بهم میگفت باید آرام باشم تا بتوانند نوار قلبم را بگیرند؛ آرام بودن برای من به چه معناست؟گریه خفه و هق‎هق، نوار قلیم را گرفت جلوی چشمم و گفت ببین چه سالمی؛ مثل ساعت کار می‎کند؛ نترس. ترسیده بودم و گریه می‎کردم، بلند بلند. پنیک اتک به دامم انداخته بود و حس می‎کردم در آپادانا می‎میرم. مونا کنارم ایستاده بود و حرف میزد و می‎گفت مگر مردن به این راحتی است؟ و من با هق هق بلند گریه میکردم؛ چندین هفته است ترس شبیه اپیدمی همه جا را فرا گرفته است، تهران شبیه شهرهای دچار نفرین آخرالزمانی است؛ همه ماسک زده و دستکش پوشیده. پیچیدن کوچکترین صدای سرفه‎ای در واگن قطار صورت همه را نگران میکند؛ به هیچ جا دست نزن. دستت را بشور. کیبورد و ماوس و گوشی‎ات را ضدعفونی کن، تلاش کن در این جهنم زنده بمانی. زیر ماسک گریه می‎کردم، بی‎محابا. پزشک اورژانس آمد بالای سرم و گفت: «بذار ماسک رو برداریم ببینیم کی اون زیر اینقدر اشک می‎ریزه» ماسک را از صورتم برمیدارد و هوای تازه بهم می‎خورد. من قبل از پنجشنبه هیچ وقت بیمارستان نرفته بودم، آن هم تنهایی. روی تخت هیچ مرکز درمانی دراز نکشیده بودم اما پنجشنبه بودن در آن فضا بهم آرامش داد؛ اینجا همه چیز تحت کنترل است. بیمارستان آنجایی بود برایم که از ضعیف و ترسیده بودن خجالت نکشیدم. بدون خجالت گفتم ضد اضطراب و ضد افسردگی مصرف می‎کنم. سابقه پنیک اتک داشته‎ام، ترسیده‎ام و نمیخواهم بمیرم و اشکم بند نمی‎آید.

پنجشنبه نوار قلبم را گرفتند، چندین ساعت علائم حیاتی‎ام را مانیتورینگ کردند، ضربان قلب و سطح اکسیژن خونم را روی دستگاه نشانم دادند و گفتند این تویی جوان و سالم اگر خودت را از استرس نکشی. این جهنم کجا تمام میشود؟ کجا بهار دوباره به ما برمی‎گردد؟ من دلم برای بغل‎های طولانی تنگ شده است و دلم میخواهد در آفتاب پاک اسفند بخندم و بدوم و نترسم و ببوسم. طولانی و عمیق. 

همچون زخمی همه عُمر خونابه چکنده

یک گریه‎هایی در من شبیه همان آخرین قطرات آبی است که از دیواره‎ی سد رسوخ می‎کنند و می‎شکنندش و بعدش حجم عظیمی از ویرانی به بار می‎آید که هیچ گوشه‎اش را نمی‎شود جمع کرد و چاره‎ای جز نگاه کردن به با آب رفتن امیدها و دلخوشی‎ها نیست. گریه‎ی شنبه‎ی دو هفته پیش برای من شبیه همان آخرین قطرات رسوخ‎کننده‎ی آب بود. ساعت‎های طولانی بدون از پا افتادن سکوت کردم و گریه کردم و صدای هق‎هق و بند آمدن نفسم در خالی دفتر کار پیچید. غروب همان روز موقع برگشت که در ترافیک میرداماد در تاکسی گیر کرده‎بودم فکر کردم دیواره‎ی قلبم فروپاشیده است. لایه‎ی حفاظتی محکمی که حائل قلبم در مقابل افتادن بود تخریب شده و جایش را به یک حفره‎ی عجیب و بزرگ داده بود و می‎دانستم حالا ویرانی شبیه موج لزج گرما و دود ترافیک چسبیده است بیخ گردن و موهایم.  دو هفته است مدام گریه می‎کنم. آن روز شنبه به این آدم که به اصطلاح مدیرم است گفتم کلماتش زهرآگینند. دقیقا کلمه‎ی «زهرآگین» را به کار بردم. چون کلماتش غمگین و مایوسم نمی‎کردند، خیلی وقت است غمگین و مایوس شده‎ام. کلماتش قلب و ذهنم را آلوده و سمی و مسموم می‎کنند و هلم می‎دهند ته لجن‎های نفرت و ناامیدی و این برای منی که همیشه سعی کرده‎ام با قلب باز و گداخته‎ام زندگی را دریافت کنم  هجوم تاریکی است. کارکردن در این مجموعه‎ی بزرگ اگر چندین و چند  وجه مثبت برای من داشته اما یک نقطه‎ تاریک هم در مغزم کاشته است؛ اینجا هرچقدر هم کارمند خوب و توانمندی باشی اما در نهایت یک زیردستی و بالادستت اگر نتواند ایرادی از کار کردنت بگیرد برای اثبات قدرتش به شخصیتت حمله می‎کند؛ اتفاقی که برای من افتاد و می‎دانم در طول روز برای همکاران غریبه‎ام در واحدهای دیگر هم می‎افتد. شاید برای همین است که اینجا دیگر نه با مدیران و مقام‎های بالا که با آدم‎های هم‎رده‎ حتی پایین‎تر از خودم راحت‎ترم. گرم‎ترین خوش‎وبش‎ها و صبح‎بخیرها و حالتون چطوره‎ها و خسته‎نباشیدهایم برای این آدم‎هاست شاید چون احساس می‎کنم همه‎مان متعلق به یک گروهیم و سرخوردگی‎ها و رنج‎های مشترکی در محیط کاری داریم. منظورم آن شور غریب پیوند‎دهنده‎ی اتحادیه‎های کارگری در فضای ظالمانه‎ی کاری سرمایه‎داری نیست منظور من دقیقا احساس همدلی انسانی است که بودن در یک فضای مشترک رنج می‎تواند به بار بیاورد. چند ماه دیگر اینجا می‎مانم؟ نمی‎دانم. این روزها رزومه‎ام را در فارسی و انگلیسی به‎روز کرده‎ام. به حساب‎های لینکدین و ایران‎تلنتم دستی کشیده‏‎ام. سعی می‎کنم بر اعتمادبه‎نفس پایینم غلبه کنم و برای جاهای بزرگ کاورلترهای خوب و تاثیرگذار بنویسم. تمام وقت‎هایی که سر کار رزومه می‎فرستم و دکمه‎ی ارسال کاور لترم را می‎زنم به زن‎هایی فکر می‎کنم که روزها در پی  ترک‎ خانه‎ای هستند که در آن مورد خشونت و تحقیر قرار گرفته‏‎اند، به زندانیان بی‌‎گناهی فکر می‎کنم که ساعت‎های طولانی رویای فرار و آزادی را دنبال می‎کنند؛به آوارگانی فکر می‎کنم که لحظه‎ی ورود به خاک امن و تازه را میان سختی‎ها و نمردن‎ها مرور می‎کنند و قلبم تند و تند می‎تپد و حتی وقتی مدیرم فریاد می‎کشد و درها را به هم می‎کوبد و بهم می‎گوید هیچ‎چیز نیستم یک تکه‎ی ذهنم مشغول رویا و روشنی است.  این همان چیزی است که سال‎ها از ما دریغ شده؛ جرات داشتن رویای رهایی. 

تو بهار همه‌ی فصل‌های من بودی

این نوشته پاهایش روی زمین است عزیزم؛ شبیه مردی ایستاده در میانه‌ی بهار بازیگوش تهران عزیزم. این‌ نوشته واقعی است عزیزم. از خیال و آرزو خالی‌ست عزیزم. این نوشته شبیه توست عزیزم. جاافتاده و سردوگرم چشیده و قشنگ و تلخ عزیزم. زمین به دور خورشید چرخیده عزیزم. اعتدال بهاری است عزیزم. ما ایستاده‌ایم زیر پل کریم‌خان عزیزم. شبیه دو کلمه در ترکیب وصفی نه ترکیب اضافی عزیزم. اعتدال بهاری (م) عزیزم. بهاری تویی در این ترکیب عزیزم. تو که با شالگردن قرمزت راه میروی میان سبز تازه‌ی درختان عزیزم مثل یک لاله‌ای عزیزم. نه لب گشایدم از گل ، نه دل کشد به نبید چه بی نشاط بهاری که بی رخ تو رسید نشانِ داغِ دلِ ماست لاله ای که شکفت به سوگواریِ زلفِ تو این بنفشه دمید بیا که خاکِ رهت لاله زار خواهد شد بیا که خاکِ رهت لاله زار خواهد شد بیا که خاکِ رهت لاله زار خواهد شد. از میدان فاطمی تا ولیعصر. از ولیعصر تا کریم‌خان عزیزم. بیا که خاک رهت لاله‌زار خواهد شد. من یک کلمه‌ی بی‌قرارم عزیزم. آواز می‌خوانم عزیزم. برای تو هزار ماجرای پوچ را می‌گویم عزیزم. در آفتاب و سایه نگاهت می‌کنم عزیزم. مثل یک روح بی‌تاب در فضاها چرخ می‌خورم عزیزم. بهار است عزیزم. تو حرف می‌زنی و کلمه‌هایت مثل شکوفه‌ها پخش می‌شوند در باد عزیزم. من مثل بچگی‌هام می‌دوم دنبال شکوفه‌ها عزیزم. این جمله خیال است عزیزم. زمان گذشته و شکسته عزیزم. نمی‌خواهم ببینمت و فراموشت کرده‌ام‌ها و ما دوست نیستیم‌ها شکسته عزیزم. این بهار تهران است عزیزم و من دوباره تو را دیده‌ام عزیزم. این آن دیدار به قیامت نیست عزیزم. ما راه می‌رویم عزیزم در آفتاب و در سایه عزیزم.صبر کن عزیزم چراغ قرمز است. آن گوشه بنشینیم خلوت‌تر است عزیزم. سیگار گران شده و دیگر فقط وینستون و کمل عزیزم. تو هنوز هم چشم‌هات می‌خندند عزیزم. من هنوز هم پرحرفم عزیزم. مراقب باش عزیزم. چراغ هنوز سبز نشده عزیزم. رگ‌های دست و قلبت چطور است عزیزم.رگ‌های من خوبند عزیزم. ساعد و بازویت را می‌گیرم عزیزم‌. این شیوه‌ی محبت و همدلی من است عزیزم. با من حرف بزن عزیزم‌. از زمین و زمان حرف بزن عزیزم. این سال‌های وبای تهران است عزیزم. دوام می‌آوریم عزیزم. با آن گوشه‌های چشمت عزیزم. این همه راه آمده‌ایم عزیزم. اینجا سر یوسف آباد است عزیزم. خیابان بیست و چندم شما دور است یا نزدیک عزیزم. هنوز شیرکاکائو و هلیم نخورده‌ایم عزیزم. من خسته‌ام اما دلم می‌خواهد باز با تو راه بروم عزیزم. در خیابان‌ها و کوچه‌ها. وسط‌های شهر محکم بغلت کنم. مراقب خودت باش عزیزم. صورتت ظریف است عزیزم. باز هم را می‌بینیم عزیزم. جای تو در قلب من است عزیزم. عزیزم. عزیزم. عزیزم. عزیزم.

On Broken Friendships

   دارم روابطم را با مرد بعد از آن طوفان‎ها و خشم‎ها و نفرت‎ها و دعواها بهبود می‎دهم. شاید درست ترش این است که بنویسم بهبود می‎دهیم و نقش مرد را در این بهتر شدن انکار نکنم. حالا دقیقا یادم نیست چند ماه است وارد این بهبوددهی شده‎ایم. شاید چهار ماه یا پنج ماه. خیلی سخت بود و هنوز هم سخت است. آدم وسط دعوا که دارد سنگ روی سنگ می‎گذارد و دیوار چین تلخی و دوری را میسازد فکر نمی‎‏کند ممکن است یک روزی برگردد و بخواهد از زیر این سنگچین بدی سرودی هم برای دیگری بخواند. راستش هنوز دقیقا نمی‎دانم چرا همه چیز دومینووار ویران شد؟ افتاده بودم رو دور ویران کردن و فکر می‎کردم باید ویران کنم تا تمام شود و راحت شوم و نمی‏‎توانستم در یک موقعیت بلاتکلیف حالا صبر کنیم ببینیم شاید درست شد خودم را قرار دهم. تمامش هم کردم. با یک بی‎رحمی خاصی که فقط ممکن است از من در یک شرایطی سر بزند. توییتر و فیسبوک و اینستاگرام و  تلگرام و واتس‎آپ هم در این فرآیند تمام کردن قدرت کاذب می‎دهند. بلاکش کن و تمام شد و  ببین راحت شدی و دیگر هیچ از هم قرار نیست بدانید و  به راحتی کلیک کردن روی یک گزینه همه چیز پاک و تمام شده است. پاک و تمام می‎شود؟ کامل نه. همیشه لکه‎ها و روزنه‎ها و گره‎هایی باقی می‎ماند و چیزهایی مثل یوسف‌آباد، مثل ونک، مثل زیر پل‎کریم خان و مثل داستان حضرت یونس را یادت می‎آورد. نمی‎دانم دقیقا چند ماه با مرد که روزی   بهترین دوستم بود و قلبم برایش می‎تپید قهر بودم. حسابش از دستم در رفته است. نمی‎دانم چقدر طول کشید که ریشه سیاه و بزرگ نفرت در دلم خشکید و حس کردم می‎توانم کمی مهر داشته باشم و دلتنگی. این مهر و دلتنگی را این اواخر کمی بیشتر حس می‎کنم. مثلا آن شب که پای تلفن برگشت گفت قرار بوده تعدیل نیرو شود اما این اتفاق که تمام معادله‎های زندگیش را برهم میزده پیش نیامده و قرار است دو ماه دیگر بماند من در تاریکی اتاق از خوشحالی داد زدم و نفسم بند آمد و گفتم عزیزم عزیزم و بعد شادی‎ام  را این طور برایش توصیف کردم: «دیدی توو کوچه‎ها ریسه می‎بندن، کوچه ریسه‎بندی شده اما هنوز چراغ‎ها خاموشه، یه لحظه‎ای هست که یه کسی یه جایی یه کلیدی رو میزنه و یه دفعه کوچه پر از نور و رنگ میشه. چراغونی میشه و یادمون میره اصلا تاریک و بی‎رنگ و زشت بود کوچه قبل این لحظه؟ شادی که الان ریخت توو دلم همون لحظه‎ی زدن کلید و روشن شدن تمام ریسه‎ها توو یک لحظه  است» این‎ها را تند تند تعریف می‎کردم و حس می‎کردم چیزی دارد این وسط خودش کم‎کم و بدون زور درست می‎شود و خوشم آمد انگار سنگ سیاهی را از نقطه‎ی ثقل دیوار بدی به درستی کشیده باشی بیرون و حجم عظیمی از ناآشنایی و دوری یک دفعه فرو بریزد و ببینی درخت‎ها آن سوی دیوار گل و شکوفه که نه اما جوانه زده‎اند. مرد دیگر بهترین دوستم نیست. قرار نیست هم باشد. بهترین دوستم حالا کس دیگری است. مرد دیگر کسی نیست که دلم بخواهد تمام ماجراها و فکرهایم را برایش تعریف کنم. دیگر آن کسی نیست که تا دلگیر و غمگین شود برایش طولانی از امید و بهتر شدن بنویسم. اصلا دیگر برایش نمی‌نویسم. از مرد نتوانستم خیلی چیزها را مثل هدیه‎ها و پیاده‎روی‎ها بگیرم اما از مرد نوشته‎هایم را گرفتم. آن جایی را که ساخته بودم و شبیه دفترچه یادداشتی خصوصی برای هم می‎نوشتیم پاک کردم. ناراحت نیستم. آن دوره برای من تمام شده. دیگر چندان هم خودم را درگیر روابط و بحران‏‎های مرد نمی‎کنم. دلم نمی‎خواهد دوباره حس کنم انرژی مرا بلعیده و با مشکلاتش تمامم کرده است. دلم می‎خواهد دوست ساده بمانیم. بهتر است.  داستان دوست صمیمی داشتن برای من با آخرین دوستی‎ام تمام شده است. حالا یک نفر هست که بهترین و صمیمی‎ترین دوست دنیاست برایم و همین کفایتم می‎کند. تصمیم گرفته‎ام برنگردم عقب. برنگردم و از میان آن سنگ‎ها دنبال خاطره‎ای و آشنایی نگردم. به زخم تازه روی دست‎هایم نمی‎ارزد. شاید این دوستی تازه و ساده همراه خودش چیزهای تازه و ساده هم ساخت. نمی‎دانم. قرار بود این نوشته در ستایش شروع دوباره یک دوستی باشد اما در نهایت تبدیل شد به اینکه بنویسم من از تو با تمام قلبم جدا شدم و دیگر با تمام قلبم برنمی‎گردم و چه بهتر که این جمله‎ها را نخوانی.

یک پنجره برای من کافی‎ست

حفره یا سیاه‎چاله‎ی درون سرم دوباره باز شده و تمامِ رویدادها و اتفاق‎های کوچک و بزرگ و وزن احساسی‎شان را می‎بلعد، فقط آن چند دقیقه‎ی قبل از خواب می‎توانم گاهی به آنچه در طول روز پشت سر گذاشته‎ام فکر کنم و کمی وزن لحظات را حس کنم. در لحظه‎ی روبرو شدن با موقعیت یا رویداد مغز یا ذهنم انگار معلق و خالی است و نمی‎تواند موقعیت را بسنجد. هنوز نمی‎دانم دقیقا چه چیزی تشدید شده است ای.دی.اچ.دی یا اختلال اضطراب؟ چهار ماه است دیگر دارو نمی‎خورم. از یک شبی به بعد تنبلی‎ام آمد و بعد دیگر رهایش کردم. تمرکزم پایین آمده است. نمی‎توانم درست مقاله‎ بخوانم حتی نمی‎توانم ترجمه کنم.  نسخه‎ی نوشته را اشتباه ذخیره می‎کنم، یادم می‎رود نسخه‎ی نهایی را بررسی کنم. سرم از هزاران چیز کوچک پر است که نمی‎توانم جمعشان کنم، شبیه اتاق کوچکی است پر از ذرات معلق غبار، من این ذرات معلق غبار را می‎بینم اما نمی‎توانم در دست بگیرمشان، نیاز دارم پنجره‎ای باز شود و هوای سرم تازه و پاک شود و از این ذرات غبار خلاص شوم و به زندگی‎ام برسم، به زندگی پنهان میانِ کتاب‎ها، پادکست‎ها، سریال‎ها، قدم ‎زدن‎ها، سکوت‎ها و تنهایی‎ها. دو ماه گذشته مدام در محل کارم درگیر شلوغی و جروبحث بین مدیرم و همکار سابقم بوده‎ام، قبل از آن هم تنها تجربه‎ کردن زلزله‎ در قصر شیرین؛ حتی یک هفته نبودن مدیرم و تنهای تنها بودنم در این دفتر نتوانست ذهنم را آرام کند چرا که همان روزها هم ذهنم درگیر چند بحران کاری و شخصی بود، بحران‎های پوچ و بی‎معنی. دلم می‎خواهد از دست مغزم راحت شوم. بتوانم متمرکز کار کنم، کتاب بخوانم. دلم برای کتاب خواندن خیلی تنگ شده است؛  شبیه دلتنگی برای یک دوره‎‎ی خوب از دست‎رفته. من به این تجربه‎ی غنی زندگی در میان کتاب‎ها برای دوام آوردن نیاز دارم، نیاز دارم حس کنم زندگی برایم پر است. چطور می‎توانم به چنین لحظاتی دوباره برگردم؟ آن پنجره روشن کجا پنهان شده است؟ کدام دست می‎گشایدش و ذهنم را از نور و هوای تازه و پاک لبریز می‎کند؟

Dream until your dreams come true

حالا که فهرست اولیه‎ی نفرات برگزیده اعلام شده و دو هفته‎ی دیگر در جشن اختتامیه در اصفهان برگزیده‎های نهایی اعلام می‎شوند کم‎کم باور شده که واقعی است، حسی که تا همین دو هفته‎ی پیش چندان برایم پررنگ نبود حالا هیجان‎زده‎ام کرده است. اواخر مهرماه وقتی آدم‎های دور و نزدیک از چپ و راست برایم فراخوان «جایزه جمالزاده» را می‎فرستادند متن فراخوان را می‎خواندم و پیغام را می‎بستم و گمان می‎کردم این بلندپروازی‎ها از من گذشته است و زندگی من حالا خیلی شلوغ‎تر و پراسترس‎تر از آن شده که بتوانم بنشینم و با خیال راحت درباره‎ی اصفهان بنویسم. نیمه‎شبی در شهریور ماه میانه‎ی گریه‎ی تمام‎نشدنی اما خفه در آخرین سفرم به اصفهان تصمیم گرفتم رویاها و امیدهایم را کنار بگذارم، اندوهی که آن شب تجربه کردم آنقدر سیاه و غلیظ و کشدار بود که حس کردم از زندگی خالی شدم آن شب تنها فکری که تسلی‎ام داد این بود که زندگی تا ابد کش نمی‎آید و تمام می‎شود. دو هفته بعد از آن شب و آن سفر وارد یک فضای اداری شدم و پذیرفتم یکی از صدهاهزار کارمند این شهر باشم؛ زندگی یکنواخت و مشخص از هشت صبح تا پنج عصر و دفن کردن رویای نویسنده شدن در دعواهای وحشیانه مردم در اول صبح در شلوغی مترو و ترافیک‎های سر شب میرداماد. دو سه روز مانده به پایان مهلت ارسال آثار تصمیم گرفتم بنویسم، نگاه به جایزه‎ها کردم و صادقانه دیدم پولش خوب است و در کمترین حالت معادل دو ماه حقوق کارمندی من است. تصمیم گرفتم بنویسم نه برای اینکه به خودم ثابت کنم نویسنده‎ام برای اینکه اگر جایزه را ببرم دستم برای رسیدن به یک خواسته‎های نه چندان بزرگی  بازتر می‎شود. مغز و قلب من از اصفهان آکنده است ده سال است دیوانه‎وار عاشق این شهرم، کافی بود وقت بگذارم و ذهنم را جمع کنم و بنویسم، کاری که انجامش دادم و به‎نظرم نوشته‎ی بدی نشد؛ تجربه‎ی جستارنویسی در چند سال گذشته دستم را روان کرده است. آخرین ساعات ارسال آثار اما سایت جایزه از دسترس خارج شد. به خودم آمدم دیدم پای لپ‎تاپم نشسته‎ام و هرچند ثانیه سایت را باز می‎کنم و مدام چشمم به آخرین ورژن نوشته‎ام است تا زودتر بفرستمش، انگشت‎هام می‎لرزیدند و نگران بودم که اگر نتوانم چه؟شبیه مادری بودم که در ثانیه‎های آخر دست کودکش را گرفته تا با هم به جشن کوچکی بروند و حالا انگار قرار است پشت در بسته بمانند؛ ناکامی.  سایت آن شب برای چند ثانیه‎ای درست شد، نوشته‎ام را فرستادم و کد ثبت هم برایم ارسال شد، صبح روز بعد  هم از ستاد اطلاع‎رسانی پرس‎وجو کردم که نوشته‎ام رسیده است یا نه؟ رسیده بود. خواهش کردم مراقبش باشند گم و گور نشود. دقیقا کلمه‎ی «مراقبت» را به کار بردم. بعد از ارسال سعی کردم فراموشش کنم، در سایت جایزه خبر دادند 1547 نوشته رسیده است و فکر کردم میان آن همه نوشته کلمه‏‎های من دیده نمی‎شوند و مثل همیشه فکر کردم همه از من بهتر می‎نویسند و بهتر است دلخوش نباشم. یکی دو باری در این یک ماه اما با میم از جایزه حرف زدیم. ازم پرسید اگر برنده شوم با پولش چه می‎کنم؟ پس‎انداز. شرایط زندگی در اینجا اینقدر نامطمئن و آشفته شده که پس‎انداز داشتن بیشتر از هرچیز دیگری فکرم را منسجم می‎کند. یک آخر هفته‎ای اما که آرام و امن بودم در برابر زندگی برایش از این گفتم که خیلی به لحظه‎ی جایزه گرفتن و حتی حرف‎هایی که دلم می‎خواهد بزنم فکر می‎کنم اما احتمالا حتی اگر برگزیده شوم هم فرصتی نباشد برای حرف زدنم، چون نوبل ادبیات نیست یک جایزه ساده است و من هم مارکز و یوسا نیستم در نهایت کسی هستم که کمی نوشتن بلد است.  از دیروز که اسمم را جزو برگزیدگان اولیه دیدم اما تپش قلب دارم، انگار رویا دوباره بهم برگشته است. دلم می‎خواهد دوباره نویسنده شوم. نویسنده ساده اما خوب. هفته‎ی اول بهمن نتایج اعلام می‎شود، نمی‎دانم می‎روم آن بالا جایزه بگیرم یا نه؟ اما واقعیت این است که بعد از ماه‎ها یک هیجان اصیل را تجربه کردم و زندگی یک دفعه کمی از آن هاله‎ی خاکستری‎اش بیرون آمده و رنگ گرفته است. می‎دانم موقت است، می‎دانم با تمام شدن جایزه و حتی قبل از آن برایم تمام می‎شود و دوباره همه‎چیز برایم کدر و تکراری می‎شود اما حالا هیجان‎زده‎ام. از دیروز سایت جشنواره را مدام نگاه می‎کنم. من یک نفر از آن بیست‎وپنج نفرم و امیدوارم یکی از آن سه برنده هم باشم. امروز صبح نام آن بیست‎وچهارنفر دیگر را درگوگل جستجو کردم، دلم می‎خواست بدانم چه کسانی هستند، بعضی‎هایشان معروفند،سال‎هاست می‎نویسند و کتاب هم دارند این کمی ته دلم را خالی کرده است. هیچ‎چیز نمی‎دانم. دلم می‎خواهد زیاد امیدوار نباشم تا بعد سرخورده نشوم اما دلم می‎خواهد جمله‎هایی را که اگر جایزه را ببرم در قلب و مغزم تکرار می‎شوند را بنویسم؛ یادگاری از لحظه‎ی تجربه‎ی دوباره‎ی امید و آرزو: 
«در آخرین سفرم به اصفهان کسی بودم که کارش را از دست داده بود، در آخرین شب آن سفر ساعت‎ها خفه گریه کردم فکر کردم چه خوشبختی بزرگی است که مرگ وجود دارد و زندگی بی‎نهایت نیست و جایی از آن خلاص می‎شویم و بعد فکر کردم رویاهایم تمام شده و باید با واقعیت زمخت زندگی روبه‏رو شوم و زندگی کارمندی را انتخاب کردم و خواستم دیگر هیچ‎وقت نویسنده نشوم و نباشم. حالا بعد از ماه‎ها به اصفهان برگشته‎ام برای جشن تحقق یک رویا. این شهر همیشه آنی برای پیوند من با زندگی دارد، چه خوشبختم اگر دوباره رویاها به من بازگردند، هرچند کم‎جان. من از کلماتی که برای اصفهان نوشتم همین را می‎خواهم.»

Hello darkness my old friend

هفته‎ی دیگر می‎شود یک سال و به نظر می‎آید گذشت این چهار فصل مجابم کرده که حالا به جای تکه‎تکه حرف زدن ازش در شرایط مختلف، یکباره بنویسمش. امیدم هم این است که باور کنم نوشتن برایم به سطح رهاسازی رسیده است. یک زمانی نوشتن از تلنبارِ ناکامی‎های پشت سرم انگار بستن سنگ‎های سنگین به پایم آن هم درست در لحظه‎ی غرق شدن بود که با شتاب عجیبی هولم می‎داد در تاریکی‎ها. حالا اما اوضاع دارد عوض می‎شود هر بار که می‎نویسم و دقیق می‎نویسم حس می‎کنم سنگی از پایم باز می‎شود. هنوز زیر آبم اما دست و پا زدن برایم راحت‎تر شده است. حداقل.

سال گذشته درگیر پنیک اتک بودم. جمله‎ای که نوشتم از شدت کوتاهی و صراحت شبیه اعتراف است شاید چون هنوز گاهی خجالت می‎کشم درباره‎ش با دیگران حرف بزنم، هنوز آن‎چنان که باید در برابر تصویر ذهنی‎شان از من وقتی می‎گویم چندین بار در هفته‎ دچار پنیک اتک می‎شده‎ام قوی نیستم. گاهی پنهانش می‎کنم چون شبیه آدم‎های ضعیف و آسیب‎پذیر نشانم می‎دهد. اما واقعیت جنگ چهارماهه‎ی تن به تن من با پنیک اتک است. جنگی که هنوز هم در خفا ادامه دارد.

هر بار از پنیک اتک حرف می‎زنم چشم‎هام خیس می‎شود. مدام می‎گویم ترسناک‎ترین چیزی است که در زندگی‎ام تجربه‎ کرده‎ام. با افسردگی که تجربه‏‎اش کرده‏‎ام و می‎کنم تفاوت دارد. در افسردگی غم غالب است. ساعت‎های طولانی می‎افتی روی تخت و به جریان پرشور زندگی فکر می‎کنی که آن بیرون جاری است اما نمی‎توانی بلند شوی و جزئی از موج زندگی باشی. حس می‎‎کنی رها شده‎ای و وجودت از شوری که دیگران از آن بی‎نصیب نمانده‎اند خالی است. ذهن و تن در رکودند و مدام قلب و مغزت خالی و خالی‎تر می‎شود. پنیک اتک کوچک‎ترین شباهتی به افسردگی ندارد.

 اگر افسردگی را با سگ سیاه در خودفرورفته‎ای می‎شناسیم که همه جا دنبالمان می‎آید و با چشم‎های غمگینش مدام عمر کوتاه شادی و شورمان را می‎پاید پنیک اتک شبیه یک گاو وحشی است که هجوم می‎آورد تا بدرد و تکه‎تکه کند. جنگ بین مغز و تن است. احساس غم کم‎کم در مغز و قلب مثل آب‎های سیاه بالا می‎آیند. تصور اولیه ازش یک غمِ زودگذر است اما به یک ساعت نرسیده بدن وارد بازی می‎شود.

حس می‎کردم گردابی از گریه در دل و روده‎‎ام می‎پیچد، قلبم را می‎چسبد، تا گلویم بالا می‎آید باز فروکش می‎کند و دوباره چند ثانیه‎ی بعد بدنم جنگش را شروع می‎کرد. مدام در تاریکی اتاق راه می‎رفتم و دستم را می‎گذاشتم روی شکمم و فکر می‎کردم اگر هر چه سریع‎تر این گریه را بالا بیاورم می‎توانم زنده بمانم. واقعیت این است در لحظه‎های بسیاری از پنیک‎اتک مطمئن بودم که می‎میرم، قلبم می‎ایستد و بدنم از هم می‎پاشد. تمامِ شب‎هایی که صورتم را می‎گرفتم زیر آب سرد به خودم می‎گفتم باید بتوانم نفس بکشم تا نمیرم. صبح و شب هر بار منتظرش بودم که سراغم بیاید و آنقدر پیچیده بود که سخت یاد گرفتم کنترلش کنم و آسیب نبینم. فقط یادم مانده که پارسال در آن ماه‎های کشدار بیکاری و بی‎پولی امید رسیدن به بهار امسال خیلی برایم بعید بود اما رسیدم. کار پیدا کردم. حقوق گرفتم. نجات پیدا کردم.

حالا که دست و پایم از لزج چسبناک و کثیف پارسال کمی درآمده بهتر می‎توانم نگاهش کنم و بفهممش. برای من شرایط کاتالیزورِ حمله‎ی پنیک بود اما آنچه که واقعا مسببش است ژنی است که از مادرم و خانواده‎‏اش بهم رسیده؛ در کنار صورت ظریف و موهای روشنم. دانستنِ همین خیلی سخت بود. اما طبیعت همیشه هم مادرِ مهربان نیست. یاد می‎گیرم کم‎کم که با نترسیدن کنترلش کنم. جلسه‎ی قبل از تعطیلات به شین (روان‎درمانگرم) گفتم در دو هفته‎ی گذشته در مکان‎های عمومی و شب‎ها قبل از خواب باز بی‎دلیل گریه می‎کنم. برایش تعریف کردم صدا و خنکای کولر آبی، تاریکی شب‎ها که انگار همه چیز را غمگین‎تر می‎کند و حتی ماهی که ناقص یا کامل می‎توانم از تختم در آن دورِ آسمان ببینم مدام یاد تابستان گذشته را در مغزم زنده می‎کنند. بهش گفتم از برگشتنِ پنیک می‎ترسم. شین ترسم را نوازش نکرد. بهم گفت بپذیرمش. همیشه هست. نمی‎توانم نابودش کنم. فقط نباید بهش ببازم. زیستن با یک گاو وحشی در میدان زندگی. نفس به نفس. باید سعی کنم از تنِ وحشی‎اش بگریزم و زیر دست و پاهایش له نشوم. جنگی طولانی و سخت اما ممکن.

I will survive

روی لباس طوسی‎ آستین بلندم که برای باشگاه رفتن می‎پوشم نوشته شده استKeep up Don't give up. لباس را پاییز دو سال پیش از پاساژ رضا داخل بازار تهران خریدم. از رنگ و مدل بی‎خیالش خوشم آمد. وقتی می‎پوشیدمش شبیه دختران خیلی جوان اروپایی می‏‎شدم که یله و آسوده به سمت زندگی می‎روند، سیگارهای باریک ارزان می‎کشند، سفر می‎روند، خیابان‎گردند، کیف لاغر چرمی روی دوش می‎اندازند و کیفشان پر است از کاغذپاره، فندک‎های مستعمل، کتابی کم حجم و رژ لبی قدیمی. تمام نشانه‎ها و ویژگی‎هایی که من ندارم. لباس را احتمالا آن زمان برای این خریدم که به چنین تصویری از خودم نیاز داشتم. تصویری که هنوز هم ازم دور است. هنوز در برابر زندگی سخت‎گیر و بدقلقم. لباس رسمی می‎پوشم. سفر نمی‎روم. سیگار گران می‎کشم. از آن دختر، من فقط کیف چرمی، کاغذپاره‎، فندک و رژ لب را دارم. مدام درگیر تصویرهای اشتباه از خودمم. مدام سعی می‎کنم با ظواهر بی‎اهمیت خودم را در ذهنم به تصویرهای ایده‎آلم نزدیک کنم اما در واقعیت عقب می‎مانم.

چهارده روز است ورزش می‎کنم. اسم رشته‎ی ورزشی که انتخاب کرده‎ام تی.آر.ایکس است.  قبل از شروعش هیچ شناختی نداشتم؛ انتخابش کردم چون به ساعت زندگی کارمندی من می‎خورد؛ ده دقیقه ایستادم و تماشا کردم و خوشم آمد. دیدم شاد و انرژی‎بر است. تمرکز و دقت می‎خواهد. تمام سال‎های زندگی‎ام از ورزش کردن فرار کرده‎ام. به‎ظاهر بدن متناسبی دارم اما بافت‎های بدنم از درون بسیار ضعیفند. آنقدر ضعیف که یک‎بار لرزش شدید عضلات دستم بیم ام‎اس را به دلم انداخت. از ورزش گریزان بودم چون بزرگ‎ترین نقطه‎ضعفم در سال‎های درس‎ خواندن بود. شاگرد درس‎خوان مدرسه وسط دراز و نشست رفتن از درد عضلات شکم به خودش می‎پیچید و نفسش بند می‎آمد. نمره‎ی ورزشم همیشه با ارفاق نوزده یا بیست داده می‎شد تا معدلم افت نکند. حالا که سال‎ها گذشته وقتی به نمره‎های بالای ورزشم فکر می‎کنم به نظرم بیخود می‎آیند. ترجیح می‎دهم همان نمره‎های پایین در کارنامه‎ام ثبت و معدلم از بیست کمتر می‎شد اما با آن ارفاق‎های پی‎در‎پی در سال‎های کودکی‎ام یادم نمی‎دادند که می‎توانم از زیر نقاط‎ ضعفم فرار کنم و به توانمند بودن در همه‎ی ویژگی‎ها تظاهر کنم. گریزی که با بخشی از جانم یکی شد و در بزنگاه‎های مختلف زندگی‎ام به آن پناه بردم. نقاط ضعفم را مدام در لایه‎های پیچ‎در‎پیچی پنهان می‎کردم تا نقاط قوتی را که حالا دقیقا نمی‎دانم چه‎قدر قوت دارند با رنگ و لعاب اغراق‎شده‎ای به نمایش بگذارم تا تصویر خوبم از خودم خراب نشود.

جلسه‎ی اول کلاس ورزشم اضطراب دارم. وارد سالن می‎شوم و کفش‎‎های زرد و نوی ورزشی‎ام را می‎پوشم. بلوز و شلوار طوسی‎ تنگ تنم است و بطری آبم را هم همراهم آورده‎ام. یک گوشه می‎نشینم و به کلاس قبلی که هنوز تمام نشده نگاه می‎کنم. زن‎هایی با بدن‎هایی دفرمه برای انجام حرکات و تمرین‎ها تقلا می‎کنند و مربی‎شان با شمردن بلند تعداد حرکات و تکرار «تو می‎تونی»، «کم نیار» و «بجنب» ترغیبشان می‎کند که بدن‎هایشان را حرکت دهند. صدای موزیک ریتمیک آنقدر بلند است که صدا به صدا نمی‎رسد. به بدن‎هایشان نگاه می‎کنم به بدنم نگاه می‎کنند. به بدن مربی‎ها نگاه می‎کنم. اینجا هستم که از بدنم چه بسازم؟ یک بدني قوی‎تر و ورزیده‎تر؟ اینجا هستم که به خودم چه چیزی را ثابت کنم؟ هنوز خوب و خوش‎فرمم؟ یا برای اولین بار در جمع به ضعف بدنی‎‎ام اقرار کنم، بپذیرمش و از یکی از موانع ذهنی‎ام بپرم؟ مربی ورزشم را «سمیه جون» صدا می‎کنیم. سی‎وپنج ساله است و نزدیک به هشت سال است که  به طور مداوم ورزش می‎کند. تعریف می‎کند که در سال اول ورزشش هیچ پیشرفتی نداشته است. تاکید می‎کند از ضعیف بودن و کند بودن دلزده نشویم و به بدنی که سال‎ها فراموشش کرده‎ایم فرصت بدهیم خودش را بازیابی کند.

 تی.آر.ایکس مدرن و جذاب است و با تکیه بر دو بند، جاذبه‎ی زمین و وزن بدن انجام می‎شود. در ویدئوهای تمرینی‎اش در یوتیوب زنان و مردان زیبایی به راحتی و با لبخند حرکات را به سادگی انجام می‎دهند. فریب می‎خورم. تمرین‎ها برای من ]و هم‎باشگاهی‎هایم [به سادگی که ویدئوهای یوتیوب یا خود «سمیه جون» نشانمان می‏دهند،نیستند. با بندها درگیرم. با بدنم درگیرم. نمی‎توانم بدن سبکم را به چابکی «سمیه جون» تکان بدهم. حرکات را طول می‎کشد تا متوجه شوم. پاشنه و پنجه‎ی پایم را گاهی با هم اشتباه می‎گیرم و موقع انجام اولین حرکات، دست‎ها و پاهایم و ستون فقراتم واقعا می‎لرزند. اواخر جلسه‎ی اول موقع انجام تمرین کششی عضله‎ی پشت پای راستم می‎گیرد و می‎افتم کف نرم سالن و داد می‎زنم از درد. درد را داخل تمام مویرگ‎ها و عصب‎هایم برای مدت یک دقیقه حس می‎کنم. نمی‎توانم بدنم را رها کنم و از گوشه‎ی چشمم اشکم می‎ریزد.

اساس تی‎.آر.ایکس بر اعتماد است. لحظه‎ی اول شروع کلاس که مربی‎ام بندها را در دستش گرفته بود و یادمان می‎داد چگونه باید ارتفاعشان را تنظیم کنیم  بهمان گفت باید با این بندها دوست شویم و همیشه خیالمان راحت باشد که تحت هیچ شرایطی ما را نمی‎اندازند؛ حتی اگر با پاشنه‎ی پا در یک بند بین زمین و آسمان رها باشیم. اینجا همان جایی است که برای من مهم است. همان لحظه‎ای که گوش‎هایم تیز می‎شود و ذهن کلمه‎سازم سعی می‎کند این جمله‎ها را به خاطر بسپارد تا شاید روزی شبیه امروزی در نوشته‎ای شبیه‎ای این نوشته حتی اگر موجز و خلاصه به یادشان بیاورد.

ورزش تمرین استقامت است. چشم در چشم شدن با ضعف‎ها و توانایی‎ها در ساحت بدن. دیدن کاستی‎ها و تلاش برای کمرنگ کردن نقاط ضعف. ورزشکاران در ساعت ورزش از چرخه‎ی زندگی روزمره بیرون می‎زنند و به جنگ می‎روند. جنگ با محدودیت‎ها. هر بار که وسط ورزش عضله‎ام می‎گیرد و نفسم از درد بند می‎آید یا حس می‎کنم نمی‎توانم حرکتی را انجام دهم به قهرمانان المپیک و جهان و صورت‎های خسته‎ و تن‎های عرق‎کرده‎یشان فکر می‎کنم. آن لحظه‎ی ایستادن و افتخار چه روزهای افتادن و نتوانستن را در جلا و شکوه خود پنهان کرده‎ است. چند بار ناامید شده‎اند و حس کردند ضعیفند تا به این لحظه‎ی تثبیت توانایی رسیده‏‌اند؟ چند بار بدنشان آسیب‎ دیده تا ورزیده شده؟ حرف «سمیه جون» کاش همیشه در گوشم بماند که همه‎ی آن‎هایی که حرفه‎ای ورزش می‎کنند با درد فیزیکی غریبه نیستند. چه بعد از یک جلسه و چه بعد از ده سال ورزش حرفه‎ای. در ورزش انگار پایانی وجود ندارد. مدام ترغیب می‎شوی که پیش بروی و از خودت جلو بزنی. اگر ده ثانیه توانستم بدنم را در این حالت نگه دارم دفعه‎ی بعد باید بتوانم دوازده ثانیه نگه‎ش دارم. این‎بار به جای هشت بار انجام یک حرکت سعی کنم ده بار انجامش دهم و تغییر این ثانیه‎ها و افزایش تک رقمی این حرکات ساده نیست. باید خودت را و بدنت را از یک سطحی به سطح دیگر برسانی؛ آن هم در تنهایی و با بدنت.

دو هفته است ورزش می‎کنم. شب‎ها از شدت بدن درد سخت می‎خوابم و روزها با این درد نازک در دست‎ها و کمر و پاهایم سر کار اذیت می‎شوم. هنوز تغییر چشم‎گیری در بدنم نمی‎بینم اما ذهنم فراتر رفته است. آن یک ساعت در باشگاه بودن به هیچ چیزی نمی‎توانم فکر کنم جز تصویر خودم در آینه‎های سرتاسری سالن که نفس کم‎ می‎آورد، می‎افتد، بلند می‎شود، دوباره تلاش می‎کند، لحظه‎هایی هم از درد داد می‎زند، به خودش می‎پیچد، پنجه و پاشنه‎ی پاهایش را در بندها قفل می‎کند و میان جاذبه‎ی زمین و وزن بدنش تقلا می‎کند. درآن لحظه‎ها اما گاهی ذهنم با لایه‎های دردناکش درگیر می‎شود. بندها خیلی ذهنم را شفاف و روشن می‎کنند. انگار با لحظه‎هایی از حقیقت روبه‎رو می‎شوم. لحظه‎هایی که خودم را به بندها آویزان می‎کنم و درد در نخاع و ساق‎پاهایم می‎پیچد از فضا و آدم‎های باشگاه جدا می‎شوم و به بندهای زندگی‎ام فکر می‎کنم. به کار. به آینده. به رابطه. در بیست‎وهفت سالگی حس می‎کنم به قدر کافی برای زندگی آماده نیستم. مدام خودم را زیر یک سری توانمندی‎هایم پنهان کرده‎ام و ضعف‎هایم قوی‎تر شده‎اند. نمی‎دانم اما حالا دلم می‎خواهد خودم را شبیه ساعات تمرین در باشگاه به بندهای زندگی بیاویزم. مطمئن شوم اگر بیافتم قوی‎تر می‎شوم. نترسم. این از همه مهم‎تر است.